زنجیر زنی

از دانشنامه‌ی اسلامی


از سنت هاى عزادارى در ایران است؛ در پاکستان و هندوستان نیز این شیوه از دیرباز رواج داشته است. مجموعه‌اى از حلقه‌هاى ریز متصل به هم که به دسته‌اى چوبى یا فلزى‌ وصل مى‌شود «زنجیر» نام دارد و آن را در ایام عاشورا، به صورت دسته جمعى و در هیأت‌هاى عزادارى، همراه با نوحه خوانى بر پشت مى‌زنند و گاهى جاى آن کبود یا مجروح مى‌شود. غالبا این مراسم با سنج همراه است.

این شیوه عزادارى که اغلب همراه با خون آمدن از پشت زنجیرزنان است، به ویژه در برخى مناطق و ملت ها که تیغ هایى هم به زنجیرها مى‌بستند، در گذشته چون در دید برخى‌ غیرمسلمانان تأثیر سوء داشت، برخى علما به حرمت زنجیرزدن و قمه زدن و خون از سر و شت ‌خویش جارى کردن فتوا دادند. در مقابل آنان نیز، علماى دیگرى در پاسخ به ‌استفتاهاى مردم، حکم به جواز دادند.

این مسأله، بارها در گذشته منشأ کشمکش هاى ‌مذهبى گشته است. از جمله آیت الله سید ابوالحسن اصفهانى فتوا به حرمت داد و سید محسن امین از او انتقاد کرد و این مسأله به مطبوعات و مجلات آن روزگار کشیده شد. و از آن پس بازار استفتاء و افتاء داغ شد و مجموعه‌هایى نیز که حاوى این نظرات فقهى بود، منتشر گردید. نظیر آن نسبت به قمه زنى هم در تاریخ معاصر وجود دارد.

پانویس

  1. موسوعة العتبات المقدسه، ج ۸، ص ۳۷۸.

منابع

واقعه عاشورا
قبل از واقعه
شرح واقعه
پس از واقعه
بازتاب واقعه
وابسته ها